Alimenty na dziecko

Obowiązek alimentacyjny oznacza konieczność dostarczania środków utrzymania określonym osobom, w określonych okolicznościach. Wyróżniamy kilka rodzajów zobowiązań tego typu – rodziców wobec dzieci, małżonków wobec siebie, dzieci wobec rodziców, rodzeństwa wzajemnie.

Najczęściej w praktyce spotykam się z obowiązkiem alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, czemu poświęcony zostanie niniejszy artykuł.

Artykuł 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Powyższe oznacza, co warto podkreślić, że obowiązek alimentacyjny nie jest ograniczony czasowo.

Rodzice zobowiązani do alimentacji często są przekonani, że ich obowiązek wygaśnie w chwili ukończenia przez dziecko 18 lat, jednak jest to błędne myślenie. Dopóki bowiem dziecko nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, a z takim przypadkiem będziemy mieli do czynienia choćby w sytuacji podejmowania przez dziecko kształcenia, które uniemożliwia zatrudnienie, czy w przypadku dziecka chorego, niepełnosprawnego. Oczywiście tu również nie występuje katalog zamknięty, a każda sytuacja i okoliczność oceniana jest przez Sąd indywidualnie.

Jak uzyskać alimenty?

Podobnie jak w przypadku sprawy o kontakty musimy rozróżnić dwie sytuacje – gdy rodzice dziecka byli małżeństwem lub pozostawali w konkubinacie.

W przypadku małżonków podczas rozwodu, ten z rodziców, u którego dziecko nie będzie zamieszkiwało na stałe, zostanie zobowiązany do łożenia na jego utrzymanie. Takie rozstrzygnięcie znajdzie się w wyroku rozwodowym. Właściwym do rozstrzygnięcia tej kwestii będzie Sąd Okręgowy, przed którym toczyć się będzie postępowanie rozwodowe.

W przypadku zaś osób pozostających w konkubinacie, jeśli nie jest możliwe porozumienie się między nimi, należy wystąpić do Sądu Rejonowego, właściwego według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej (małoletniego).

Do pozwu o alimenty/pozwu rozwodowego należy załączyć dokumentację wykazującą koszty utrzymania dziecka (np. faktury za wyżywienie, zakupy odzieżowe, artykuły domowe, potwierdzenia opłat za przedszkole/szkołę, leczenie). Bardzo istotne jest, co powtarzam często klientom, że należy przedłożyć faktury (które stanowią dowody imienne), a nie zwykłe paragony zakupowe. Wystarczy poprosić przy kasie sklepowej o wystawienie faktury na osobę fizyczną – podając swoje lub dziecka imię, nazwisko, adres zamieszkania. Jako adwokat w swojej praktyce zawodowej często spotykam się z tym, że Sądy niestety zwracają wnioski dowodowe zawierające wyłącznie paragony, co powoduje liczne komplikacje, bowiem rodzic niejednokrotnie nie posiada innych dowodów na wykazanie kosztów utrzymania dziecka, a skompletowanie ich w odpowiednim czasie może okazać się wręcz niemożliwe.

Należy również pamiętać, że przy każdej zmianie okoliczności dotyczących dziecka, możliwe jest wystąpienie z ponownym pozwem – o podwyższenie alimentów. Zatem alimenty zasądzone na rzecz dwuletniego dziecka nie muszą i co oczywiste, nie są adekwatne do sytuacji, w jakiej znajdzie się dziecko w wieku szkolnym. Wówczas to rodzic, pod opieką którego dziecko pozostaje, ma prawo wystąpić o podwyższenie alimentów jako przedstawiciel ustawowy małoletniego.

Wysokość alimentów

Kolejnym bardzo ważnym pytaniem, z jakim przychodzą do mnie Klienci, to kwestia wysokości alimentów możliwych do uzyskania. Nie ma tu jednak jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy bowiem od sytuacji dziecka – wydatków, jakie dotychczas czyniono na utrzymanie małoletniego, a także kosztów, które np. dopiero obecnie powstały i są konieczne, jak również możliwości zarobkowych rodziców. Co ważne, fakt wykazania przez rodzica zobowiązanego niskich dochodów nie wpływa na jego obowiązek alimentacyjny. Jeśli np. ojciec jest osobą zdrową, w sile wieku, mogącą podjąć zatrudnienie adekwatne do jego możliwości, a mimo to wykazuje bardzo niskie dochody, które temu przeczą, dla Sądu nie będzie to „wiążące”. Uzna bowiem, że zobowiązany może podjąć lepiej płatną pracę, która umożliwi mu uregulowanie wszelkich zobowiązań, w tym tego najważniejszego, jakim jest obowiązek alimentacyjny.

Temat alimentów jest bardzo szeroki. Powyższy artykuł to jedynie przybliżenie podstawowych kwestii, o których warto pamiętać. Każda sprawa jest inna i wyjątkowa, dlatego też nie sposób z góry przewidzieć, z jakimi problemami przyjdzie nam się spotkać na sali sądowej.

Kancelaria adwokacka TEMIDUM świadczy pomoc prawną w zakresie uzyskania lub podwyższenia alimentów. Osoby zainteresowane tematem zapraszam do kontaktu.